Tenkis, saklı pay sahiplerinin, miras bırakanın sağlar arası ya da ölüme bağlı tasarrufla bu saklı paya tecavüz etmesi yahut bu saklı payı ihlâl etmesi sonucu ihlâl edilen oranda dava yoluyla bu ihlâlin giderilmesi; eğer bu tasarruflar ifa edilmişse bunların aynı oranda iadesinin kararlaştırılmasıdır. Bu ihlâller ancak dava yoluyla tenkis edilebilir. Dolayısıyla bu yola başvurulmadığı takdirde miras bırakanın saklı payları ihlâl edecek şekilde tasarrufta bulunması durumunda bu kazandırmalar geçerliliğini koruyacaktır. Tenkis davasının hukuki niteliği, tıpkı ölüme bağlı tasarrufların iptal davası gibi yenilik doğuran bir dava ve yine bunun sonucunda çıkan karar geçmişe etkili olup yenilik doğuran bir karardır. Saklı pay hakkı, miras bırakanın ölümünden sonra doğacağı için tenkis davası ancak miras bırakanın ölümünden sonra açılabilecektir.
Saklı payı ihlâl eden bu kazandırma, lehdara ifa edilmiş ise bu ihlâlin giderilmesi ve verilen şeyin geri alınması için tenkis davasının yanında bir de edim davası açılması gerekmektedir. Doktrinde de hakim olan görüş budur. Bu noktada tartışmalı olan asıl mesele bu edim davasının hukuki mahiyetinin ne olduğuna ilişkindir. Bu konuda doktrinde birçok görüş bulunmaktadır. Bir görüşe göre bu eda davası, miras sebebiyle istihkak davası niteliğindedir. Diğer bir görüşe göre bu bir sebepsiz zenginleşme davası niteliğindedir. Üçüncü bir görüşe göre ise bu eda davasının tenkis kararına dayanan özel bir kişisel dava olduğu yönündedir. Tartışma bu olmakla birlikte Yargıtay’ın benimsediği görüş tenkis davasının sonunda verilen yenilik doğuran kararın aynı zamanda eda istemini de zımnen kapsadığı yönündedir.
Ayrıca belirtmek gerekir ki tenkis davasında tereke içerisinde bulunan tüm değerler mahkemece resen araştırılmak zorundadır ve Yargıtay’ın da görüşü bu yöndedir.
Denkleştirme ise, Türk Medeni Kanunu’nun 669 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanundaki düzenlemeden denkleştirmeyi şöyle tanımlamak mümkündür; miras bırakanın hayatta iken, yasal mirasçılarına, miras paylarına mahsup olarak yaptığı karşılıksız sağlar arası kazandırmaların, terekeye denkleştirme için ilave edilmesidir. Buradaki amaç yasal mirasçılar arasında eşitliğin sağlanmasıdır.
Burada denkleştirmenin konusu, tenkisten farklı olarak miras bırakanın sağlığında yaptığı sağlar arası kazandırmalardır. Tenkiste ise daha önce de belirttiğimiz gibi kural olarak ölüme bağlı tasarrufların tenkise tabi olduğu istisnai olarak da kanunda sayılan hallerde sağlar arası kazandırmaların tenkise tabii olduğudur. Ayrıca kanun maddesinden anlaşılacağı üzere burada denkleştirmenin konusu karşılıksız, sağlar arası ve yasal mirasçıların miras paylarına mahsuben yapılan kazandırmalar olmalıdır.